BARTZELONA, KATALUNIAKO HIRIBURUA (hasiera)

Bartzelonako ikuspegia Tibidabotik



          Bartzelona, 1.628.090 biztanlerekin, Printzerriko hiri jendetsuarena da. Biztanle-kopuruarengatik eta pisu ekonomikoarengatik Espainiako bigarren hiria da. Era berean, estatuaren hiriburua ez den bigarren hiria ere bada Europar Batasunaren barruan.

Mediterraneoko Mediterranioko kostaldean kokatua dago, Llobregat eta Besòs ibaien artean eta Collserola mendiaren behealdean barrenean (Tibidabo tontorrarekin, 516,2 metroko altuera). Hiriaren barruan muino batzuk dagodaude, haien arteanbesteak beste, Montjuïc.

          Zehatz-mehatz inork ez daki noiz sortu zen Bartzelona sortu zen, baina, dirudienez, Neolito arokoak dira lehenengo arrastoak; Kristo aurreko VII. eta VI. mende bitartean jakina da tribu iberiarren herrixkak zeudela. Kartagokoak ere joan ziren bizitzera, eta, azkenean, Kristo aurreko I. mendearen bukaeran erromatarrek gotorleku militarra eraikin zuten. Garai hartan Julia Augusta Paterna Faventia Barcino izena zituen. Denboraren poderioz gotorlekua hiri bihurtu zen, eta III. mende hasieran Barcinok 4.000 – 8.000 biztanle zituen. Denboraldi Aro honetan hartako aztarna asko mantentzen dira oraindik, batez ere Bartzelonako katedral inguruan.



           V. eta X. mende bitartean, bisigodoek, arabiarrek eta karolinjioek hurrenez hurren, okupatu zuten Bartzelona. X. mendearen amaieran Bartzelonako Konderria hiriburu bilakatu zen, orduan oparotasun-garaia hasi zen. Hiria merkataritza-gune handia izan zen, eta aldiriak edo auzoak sortu ziren harresietatik kanpo sortu ziren.

          Garai honen hartako eraikin asko daude oraindik Bartzelonan, bai erlijiozkoakerlijio girokoak, bai zibilak. Hona hemen adibide batzuk.:

          XIV. mendetik aurrera, batez ere Aragoiko Fernando eta Gaztelako Isabel ezkondu ondoren, gainbeherako denboraldia garaia hasi zen, eta egoera hau horrek mende batzuetan zehar jarraitu zuen, Ondorengotza gerra (1706-1714) bukatu arte. Orduan Bartzelonak setioa jasan behar izan zuen, Itsasertzeko auzoa hondatu zuten eta Zitadela eraiki zuten zigorra eta menderatze moduan.

(Eta gaurkoz aski da. Laster jarraituko dut Bartzelona historiarekin.)